Israëlzondag

Het was gisteren de eerste zondag van de maand oktober. Deze zondag heeft in de kerkelijke traditie een naam gekregen: Israëlzondag. En ik vind het terecht dat de kerk een specifieke zondag reserveert om daarmee extra haar verbondenheid met het volk Israël te onderstrepen. Het volk Israël bestaat uit Jakob en de nakomelingen van Jakob. Jakob kreeg van God een nieuwe naam: Israël, zie Genesis 32:27. Israël is de stamvader van het joodse volk. Jakob was een zoon van Izak en een kleinzoon van Abraham. Abraham heette eerst Abram. Uit het geslacht van Abraham, Izak en Jakob is de Messias geboren. De Messias is Jezus Christus.

Gisteren was het dus Israëlzondag. In het jaar 1949 stelde de synode van de toenmalige Nederlandse Hervormde Kerk het houden van de Israëlzondag in. Dat was dus net na de Tweede Wereldoorlog en ook net na de vestiging van de staat Israël. In 1950 besloot de synode van de Nederlandse Hervormde Kerk om een vaste zondag in het jaar uit te roepen als de Israëlzondag. Dat werd de eerste zondag van oktober. 

Er zijn meerdere motieven voor het houden van een specifieke Israëlzondag. Bijvoorbeeld om gestalte te geven aan onze liefde voor het volk Israël. We houden ook Israëlzondag om ons te bezinnen op de relatie tussen de kerk en het volk Israël, en om in het bijzonder voor het volk Israël te bidden. In 1984 stelde de synode van de toenmalige Gereformeerde Kerken in Nederland officieel het houden van de Israëlzondag in. En in 1988 deed de toenmalige Evangelisch-Lutherse Kerk in het Koninkrijk der Nederlanden hetzelfde. Tegenwoordig wordt er in een aantal kerken nog steeds op de eerste zondag van oktober de Israëlzondag gehouden.

En als we spreken over de Israëlzondag, wat wordt er dan bedoeld met Israël? Als de naam Israël valt, dan denken veel mensen niet aan het volk Israël. Veel mensen denken bij Israël aan de staat Israël. Er is nog steeds een conflict gaande tussen de staat Israël en de staat Palestina. 

Dit conflict heeft een ingewikkelde oorsprong. De Joden in Europa hadden het erg moeilijk. Zij werden steeds achtergesteld. Een Joods-Oostenrijkse activist zag een eigen joodse staat als de oplossing om de Europese Joden uit hun moeilijke positie te halen. Die activist vond dat de joodse staat moest komen in Palestina. De Joden waren het daarmee eens. Na de Eerste Wereldoorlog kregen de Britten het gezag over Palestina. Dankzij de Britten konden steeds meer Joden zich in Palestina vestigen. Dat leidde tot een opstand van de Palestijnen tegen Israël. Die opstand werd nog eens versterkt toen Israël zichzelf in 1948 uitriep tot een onafhankelijke staat. Vrede tussen Israël en Palestina zou mogelijk kunnen zijn als het gehele gebied één staat is voor de Joden én ook voor de Palestijnen. Daarin zouden de Joden en de Palestijnen gelijke rechten moeten hebben. Maar dat leidt sowieso tot het einde van het joodse karakter van de staat Israël. Dat zullen veel Joden niet accepteren.

Conflicten zullen er altijd blijven, zolang deze wereld bestaat. We zien diverse conflicten in de wereld om ons heen. Misschien zitten we zelf ook wel in conflict met een ander. Hoe komen we uit een conflict? Hoe kunnen we sowieso bijdragen aan een waardige samenleving? Ik denk in de eerste plaats door de weg van de zelfverloochening te gaan. Dat is de weg achter de Heiland, Christus, aan. Dat betekent luisteren naar de stem van Jezus Christus. 

God had aan Zijn volk Israël een land van rust beloofd. Gods belofte over het land van rust geldt nog steeds. De echte rust zal namelijk nog komen voor Gods volk. Ga en blijf op de weg van geloof, hoop en liefde. Als we deze weg volgen, dan vertrouwen we op het reddende offer dat Gods Zoon, Jezus, voor ons heeft gebracht. En hebben we hoop op een beter leven en we houden het oog op God gericht. En we bevorderen zoveel mogelijk het welzijn van onze medemens.

Er staat in de Bijbel nog een mooie profetie over Israël. Het gelovige nageslacht van Abraham vormt het werkelijke Israël. Dat nageslacht heeft een glansrijke toekomst, zie Romeinen 11:26. En niet alleen zij. Door het geloof zijn wij allen kinderen van de hemelse Vader. Daarom zijn we op weg naar de hemelse heerlijkheid: het hemelse Kanaän, waar geen ellende meer is.

Machiel Lock, maandag 2 oktober 2023