Preek over Johannes 15:17

Preek over Johannes 15:17

Voorganger: Machiel Lock

 

Als kerntekst voor de uitleg en verkondiging lees ik u vers 17 van de evangelielezing vanmorgen, waar we lezen dat Jezus zegt: “Dit draag Ik jullie op: heb elkaar lief.”

Het thema van de preek is: “Jezus beveelt ons om elkaar lief te hebben”.

Gemeente van onze Heere Jezus Christus,

De evangelielezing van vanmorgen bestaat uit onderwijs van Jezus aan Zijn leerlingen. De leerlingen van Jezus zijn hier de twaalf apostelen. Maar het onderwijs komt ook tot ons. Jezus geeft de opdracht aan ons om elkaar lief te hebben. Hij spreekt over een gebod. Met andere woorden: je bent verplicht om elkaar lief te hebben. Maar is dat niet gemakkelijker gezegd dan gedaan? En kun je liefde eigenlijk wel “bevelen”? Liefde is toch iets wat uit het hart opkomt? Juist in deze periode staan we extra stil bij vrijheid. Als je een bevel krijgt, en dat bevel moet je opvolgen, dan ben je juist niet vrij. Tenminste, dat zouden we in eerste instantie zeggen. Toch houdt het bevel van Jezus geen onvrijheid in. Daar kom ik straks op terug.

In onze evangelielezing kwam het woord “liefde”, ἀγάπη in Grieks, 4 keer voor, en het werkwoord “liefhebben”, ἀγαπάω in het Grieks, kwam in onze evangelielezing 5 keer voor. Het zelfstandig naamwoord “liefde” en het werkwoord “liefhebben”, deze twee woorden vormen de kernwoorden tijdens deze dienst. Het zou daarom mooi zijn als u er deze zondag over nadenkt wat het woord “liefde” betekent en ook over wat het werkwoord “liefhebben” betekent. Schrijf voor zover mogelijk na de dienst eens op papier welke definitie je van het woord “liefde” geeft en welke definitie je van het werkwoord “liefhebben” geeft. En schrijf ook een paar kernwoorden op die met “liefde” en “liefhebben” te maken hebben. Zodra je dat gedaan hebt, bespreek als echtpaar of in het gezin met elkaar eens de antwoorden die je hebt opgeschreven. Of als je alleen bent, denk er eens over na of anderen dezelfde definitie van “liefde” en “liefhebben” zouden geven, of juist niet. 

Jezus gebiedt Zijn leerlingen om elkaar lief te hebben. Dat doet Hij heel nadrukkelijk. En dat is niet bepaald zonder reden. Denk maar aan de laatste maaltijd die Jezus met Zijn twaalf leerlingen houdt. Er ontstaat dan onenigheid onder de twaalf leerlingen over de vraag wie van hen de belangrijkste is. Jezus maakt duidelijk dat zo’n vraag niet goed is. Hij laat zien dat Hijzelf de nederigste positie bij uitstek inneemt. Dat maakt Hij nog eens extra duidelijk nu Hij binnenkort als mens afscheid van Zijn leerlingen zal nemen.

Nog maar enkele uren en dan zal Jezus sterven aan een kruis. En vervolgens zal Hij na drie dagen opstaan uit de dood. Dat mochten we pasgeleden nog gedenken met Pasen. Maar eerst dus het kruis. Jezus zegt: “Er is geen grotere liefde dan je leven te geven voor je vrienden.” Wil je aan de grootste liefde voldoen, dan geef je je leven voor je vrienden. En dat is precies wat Jezus gedaan heeft, zonder gebrek. Hij sterft aan het kruis. Zo heeft Hij de kloof tussen God en mens gedicht. Als we geloven in het werk van Jezus, dan leven we voor eeuwig.

God de Vader heeft Zijn Zoon Jezus lief. Dat was al zo nog voordat de wereld bestond. En omdat Jezus gehoorzaam is aan de wil van Zijn Vader, daarom blijft Jezus in de liefde van de Vader. Jezus is geworteld in de liefde van de Vader. En de leerlingen van Jezus hebben hun wortels in Jezus. Jezus beveelt Zijn leerlingen om in Zijn liefde te blijven. Jezus is de ware Wijnstok en Zijn Vader is de Wijngaardenier. Wie in Jezus blijft, die draagt veel vrucht. 

Jezus heeft Zich aan de geboden van Zijn Vader gehouden. Hij blijft hiermee in de liefde van Zijn Vader. De leerlingen van Jezus dienen zich daarom aan de geboden van Jezus te houden. Pas dan blijven ze in de liefde van Jezus. Een volgeling van Jezus is te herkennen aan diens gehoorzaamheid: dat is door in liefde de opdrachten te doen die Jezus geeft. En welke opdrachten dat zijn, kom je te weten door het evangelie te lezen.

Sowieso streeft een volgeling van Jezus naar de volkomen vreugde in Jezus. Dat in de wetenschap dat deze vreugde eens volmaakt zal zijn. Zoals een schilder alleen vreugde in zijn schilderij heeft als dat schilderij helemaal af is en goed gelukt is. Want pas dan is het een echt schilderij. Jongens en meisjes, misschien ben je wel eens in de dierentuin geweest en zag je daar een dier dat je heel mooi vindt. Je wilt dat dier daarom natekenen. Dan kun je alleen blij over die tekening zijn als die tekening helemaal af is en gelukt is, toch. Je hebt geen vreugde in een tekening die nog niet af is. Je bent pas alleen tevreden als die helemaal gelukt is. Als je het dier mooi hebt nagetekend. Dan pas ben je tevreden over het resultaat.

Jezus zegt tegen Zijn leerlingen: “Dit is Mijn gebod, dat u elkaar liefhebt.” Jezus heeft Zijn twaalf leerlingen lief. Maar niet alleen hen. Jezus heeft iedereen lief die erkennen dat Hij hun Heere en Heiland is.

Jezus zegt tegen Zijn leerlingen: “Heb elkaar lief, zoals Ik u liefgehad heb”. De liefde doet je naaste geen kwaad. Daarom is de liefde de vervulling van de wet. Wie de ander liefheeft, die heeft de wet vervuld. Ik ben ervan overtuigd dat als iedereen zijn medemensen liefheeft, dat er dan geen oorlogen meer zijn. Maar helaas zijn er wel oorlogen. Je hoeft het nieuws maar te volgen en je ontdekt dat er nog steeds oorlogen zijn. Ook afgelopen week kwam het in het nieuws. Denk alleen al aan de oorlog in Oekraïne. Die oorlog duurt inmiddels al drie jaar. Alleen al als moord niet meer voorkomt, dan kan al veel leed worden voorkomen. Oorlog staat lijnrecht tegenover “liefde”. Dat zult u het met mij eens zijn. Je leert de liefde in het bijzonder kennen uit het feit dat Jezus Zijn leven voor ons heeft gegeven. Daarom horen ook wij ons leven te geven voor onze broeders en zusters. Wel realiseert Johannes zich dat het niet vaak voorkomt dat iemand lichamelijk moet sterven voor een ander. 

Daarom geeft Johannes ons een concreet handvat. Ik geef naar aanleiding daarvan een voorbeeld vanuit onze tijd. Stel dat er iemand is die meer dan genoeg heeft om van rond te komen. Ik stel me daarbij voor: iemand met een hoog inkomen, veel geld, een groot huis, en een Mercedes naast de deur. En eigenlijk kan hij als het moet wel een nog groter huis en nog wel een paar grote auto’s erbij kopen. Maar hij ziet ondertussen dat een broeder of zuster gebrek lijdt. Hij ziet dus iemand die maar amper kan rondkomen. Het scheelt niet veel of diegene komt om van de honger. Kan in de schatrijke man Gods liefde blijven, als die man helemaal niets doet aan zijn gebrek lijdende broeder? De situatie kan herkenbaar zijn. Iemand waarvan je weet dat hij nauwelijks kan rondkomen, omdat diegene bijvoorbeeld zijn baan is kwijtgeraakt. Als je zelf meer dan genoeg hebt, ben je geroepen om de ander in nood een handje te helpen. Dat kan bijvoorbeeld door die ander een etentje aan te bieden. Of nieuwe kleren voor hem te kopen. 

Sowieso is het principe om naar elkaar om te zien erg belangrijk. Een bezoekje kan de ander bemoedigen, maar een kaartje natuurlijk ook. Liefde komt tot uiting in het hebben van een nederige en ootmoedige houding, om zo bewogen te zijn met de ander. De Engelse bisschop J.C. Ryle schrijft: “Ware liefde vraagt niet altijd: ‘Wat zijn mijn rechten? Word ik behandeld zoals ik verdiend heb?’, maar ware liefde vraagt ook: ‘Hoe kan ik het beste de vrede bevorderen? Wat kan ik doen om de ander te stichten?’” [einde citaat]

Voor liefde lever je altijd iets van jezelf in. Denk bijvoorbeeld eens aan het huwelijk. Als twee mensen elkaar liefhebben en met elkaar getrouwd zijn, dan delen ze hun levens met elkaar. Ja, het woord “liefde”, dat betekent volgens het woordenboek van Van Dale: “warme genegenheid en belangstelling”. Je kunt warme genegenheid en belangstelling hebben voor jezelf, maar natuurlijk ook voor de ander. Het kerngebod voor ons is: heb de Heere lief met heel je hart, met heel je ziel en met heel met je verstand en met heel je kracht, en heb je medemens lief als jezelf.

Paulus borduurt in zijn brieven voort op het kerngebod. Als christen leef je in de vrijheid van God. God Zelf heeft je dan vrijgemaakt uit de macht van het verkeerde, en daardoor jaag je van harte het goede na. Dan leef je in de echte vrijheid. Met andere woorden: dan jaag je de ware liefde na. Morgen is het 5 mei. Dan is het Bevrijdingsdag. Dat is een nationale feestdag. Een dag waarop mijns inziens zoveel mogelijk mensen vrij moeten zijn om extra stil te staan bij de waarde van vrijheid. We denken op Bevrijdingsdag in het bijzonder terug aan het moment dat ons land bevrijd werd van de Tweede Wereldoorlog. 5 mei 1945 was de eerste dag dat de Tweede Wereldoorlog in Nederland voorbij was. Het is iets om dankbaar voor te zijn dat er geen andere landen zijn die bommen over ons land gooien. Helaas is dat in een aantal andere landen anders. 

Vandaag is het 4 mei. We herdenken vandaag de slachtoffers van Tweede Wereldoorlog. We herdenken vandaag ook de slachtoffers van de onafhankelijkheidsoorlog in Indonesië en de slachtoffers van oorlogssituaties en bij vredesoperaties daarna. Daarom zijn we vanavond om 20.00 uur twee minuten stil. Op 10 mei 1940 vielen Duitse troepen Nederland binnen. Maar bij de Maasbruggen in Rotterdam werd in 1940 flink verzet gepleegd door het Nederlandse leger. Toch bombardeerden de Duitse luchtmacht op 14 mei 1940 het Rotterdamse centrum. In slechts een kwartier tijd was hierdoor een groot deel van Rotterdam verwoest. Meer dan 800 mensen kwamen daardoor om het leven en ongeveer 80.000 Rotterdammers werden in één klap dakloos. Aangrijpend. Nederland reageerde geschokt. Gelukkig is de stad weer opgebouwd, het resultaat daarvan zien we om ons heen. Rotterdam is weer prachtige stad geworden, met veel mooie architectuur. Maar wat werd er flink geleden tijdens de Tweede Wereldoorlog.

De vlag van Nederland bestaat uit de kleuren rood, wit en blauw. Je ziet vandaag en morgen bij veel gebouwen de Nederlandse vlag uithangen. Waar komt de drieslag rood-wit-blauw vandaan? De Nederlandse vlag is de eerste vlag ooit met een indeling in drie evenwijdige banen. De uniformkleuren van Willem van Oranje waren wit en blauw. Oranje zit in de naam van deze Willem. Willem van Oranje, die leefde in de 16e eeuw, hij was stadhouder van de gewesten Holland, Utrecht en Zeeland. Willem van Oranje leidde tijdens de Tachtigjarige Oorlog de Nederlandse opstand tegen Spanje. Het is niet bekend waarom het oranje in de Nederlandse vlag later vervangen werd door rood. Waarschijnlijk komt dat omdat de kleur oranje niet goed te herkennen was op zee. Daarom vlaggen we rood-wit-blauw. De kleur rood symboliseert moed en kracht, de kleur wit symboliseert vrede en eerlijkheid, en de kleur blauw symboliseert trouw en vastberadenheid. 

Tijdens de Tweede Wereldoorlog was er de Holocaust. In de Holocaust werden bijna 6 miljoen Europese Joden vermoord. Als je vandaag eens enkele minuten de tijd neemt om dat op je in te laten werken, de massamoord op Joden, hoe verschrikkelijk dat was. Dan ga je morgen bewuster Bevrijdingsdag vieren. Morgen is het precies 80 jaar geleden dat Nederland bevrijd werd van de Tweede Wereldoorlog. We staan morgen extra stil bij de waarde van de vrijheid, en bij de waarde van de democratie en bij de waarde van de mensenrechten. Ieder mens is een schepsel van God. In de Bijbel lezen we zelfs dat de mens gemaakt is naar Gods beeld. Broeders en zusters hier in de kerk, en thuis meekijkend en meeluisterend, wees daarom zuinig op uw eigen lichaam en ook op de lichamen van anderen. Hoe kunnen we deze wereld mooi maken en ook mooi houden?

Laten we de Bijbel daarin ter hand nemen. In de Bijbel staat: handel niet uit geldingsdrang of uit eigenwaan, maar acht in alle bescheidenheid de ander belangrijker dan uzelf. Heb niet alleen uw eigen belangen voor ogen, maar ook die van de ander. Laat onder u de gezindheid heersen die Christus Jezus had. Tot zover het citaat uit de Bijbel, en wel uit de brief van Paulus aan de Filippenzen. Nou, als je deze oproepen van Paulus serieus neemt, dan kun je ook in moeilijke situaties staande blijven. Als je vanwege je geloof uitgelachen wordt, is dat vervelend. Denk dan eens aan Jezus. Hij heeft zelfs gebeden om vergeving voor degenen die Hem hebben gekruisigd. Als je dat op je laat inwerken, dan krijg je moed en kracht om zelfs je vijand lief te hebben. 

Graag zou ik u willen vragen om erover na te denken welke talenten u hebt. Denk er eens over na waar u goed in bent. En stel vervolgens de vraag aan uzelf: “Hoe kan ik mijn talenten gebruiken ten dienste van de ander?” Hoewel we mensen blijven met tekortkomingen, zolang we hier zijn, toch hebben we van God ook talenten gekregen. En de hemelse Vader vraagt van ons om onze talenten te gebruiken ten dienste van de ander en ook om onze talenten te gebruiken in de dienst aan God. 

Jezus heeft Zijn leerlingen lief. Daarom noemt Hij hen “vrienden”. Jezus heeft niets voor hen achtergehouden. Hij heeft hun alles geopenbaard wat de Vader Hem heeft bekendgemaakt. Jezus zegt tegen Zijn leerlingen dat zij Hem niet hebben uitgekozen, maar dat Hij hen heeft uitgekozen. Jezus doelt hier op Zijn roep tot hen om apostelen te worden. Jezus heeft twaalf apostelen uitgekozen om medegrondleggers te zijn van de christelijke kerk. 

Jezus noemt twee redenen waarom Hij deze twaalf personen tot apostelen heeft uitgekozen. Het eerste doel is: ze moeten op weg gaan en vrucht dragen, blijvende vrucht. Jezus doelt hier op de taak die zij hebben: ze zijn de aangewezen personen om het evangelie van Christus te verkondigen onder de mensen. De apostelen hebben de opdracht om hun Meester te dienen, om zo vrucht te dragen in geloof. De apostelen hebben de taak om anderen te vertellen over hun Meester. Dan zal dat ook als vrucht hebben dat andere mensen hun geluk in Jezus zullen vinden. Tegelijkertijd zullen de apostelen tegenstand ondervinden. Maar Jezus belooft hen de Trooster te zullen zenden. De Trooster is de Heilige Geest. De Trooster zal over Jezus getuigen. Ook de apostelen zullen over Jezus getuigen aan anderen. Als de apostelen elkaar liefhebben, dan laten ze de gezindheid van Jezus zien aan de mensen. Jezus heeft met Zijn verkiezing van de twaalf apostelen ook een ander doel: namelijk dat de twaalf apostelen zullen bidden. Dat ze zullen bidden om Gods kracht en hulp bij het uitvoeren van hun taken.

Gebed is elke dag belangrijk. Ook voor ons. Als wij tot God bidden om tot eer van Hem te leven, dan zal Hij ons daarin helpen. Broeders en zusters, bid dagelijks: o Heere, help mij om U lief te hebben boven alles en help mij om mijn naaste lief te hebben als mijzelf. Ja, dan komt God u tegemoet. Want dat is een gebed in de geest van Christus. Dat gebed verhoort de Heere altijd. Ik wens u vandaag en morgen goede dagen toe rond herdenken en vieren. 

Amen.

De profetes Anna als een voorbeeld voor ons

Lukas 2:36-38 (HSV)

36 Ook Anna was er, een profetes, een dochter van Fanuel, uit de stam van Aser. Zij was op hoge leeftijd gekomen en had na haar meisjesjaren zeven jaar met haar man geleefd.

37 En zij was een weduwe van ongeveer vierentachtig jaar, die de tempel niet verliet en met vasten en bidden God nacht en dag diende.

38 En zij kwam er op dat moment bij staan en beleed eveneens de Heere, en zij sprak over Hem tot allen die de verlossing in Jeruzalem verwachtten.

Als thema heb ik boven de meditatie geschreven: "De profetes Anna als een voorbeeld voor ons".

Ruim een maand geleden vierden we Kerst. We mochten toen stilstaan bij de geboorte van Jezus. Jezus is Gods Zoon. Het bovenstaande Bijbelgedeelte speelt zich af vlak na de geboorte van Jezus. 

Overmorgen is het 2 februari. Dat zult u weten. Het is dan 39 dagen na Eerste Kerstdag. En het is dan de 40^e dag na de kerstnacht. In de Rooms-Katholieke Kerk wordt jaarlijks op 2 februari het feest van Maria-Lichtmis gevierd. Maria-Lichtmis is het laatste feest dat verband houdt met Kerst. Na Kerst wordt er op 6 januari Driekoningen gevierd. Driekoningen is het feest waarop herdacht wordt dat de wijzen uit het oosten het Kindje Jezus aanbidden.

Maar op 2 februari viert de Rooms-Katholieke Kerk dus het feest van Maria-Lichtmis. Maria-Lichtmis is een feest van licht op het einde van de donkere wintermaanden. Het centrale thema op Maria-Lichtmis is de openbaring van Christus als “het Licht, dat voor alle volken straalt”. Maria is de moeder van Jezus. Maria wordt gezien als de draagster van het goddelijke Licht Christus.

Ieder joods jongetje moest aan God worden opgedragen. Hieraan gekoppeld vond ook de rituele reiniging van de moeder plaats. Een vrouw die gebaard had, was cultisch onrein. Dat kwam doordat zij met bloed in aanraking was gekomen. In Leviticus 12:6-8 staat:

6 Wanneer de dagen van haar reiniging voor een zoon of een dochter voorbij zijn, moet zij een lam van een jaar oud als brandoffer en een jonge duif of tortelduif als zondoffer bij de priester brengen, bij de ingang van de tent van ontmoeting.

7 Die moet het voor het aangezicht van de HEERE aanbieden, en verzoening voor haar doen. Dan is zij rein van haar bloedvloeiing. Dit is de wet voor haar die een jongetje of meisje baart.

8 Maar als haar vermogen niet toereikend is voor een lam, dan mag zij twee tortelduiven of twee jonge duiven nemen, één als brandoffer en één als zondoffer. Zo zal de priester verzoening voor haar doen en is zij rein.

Jozef en Maria treffen in de tempel een man met de naam Simeon. Deze rechtvaardige en godvrezende man heeft een openbaring van God ontvangen. In deze openbaring is hem beloofd dat hij niet zou sterven voordat hij met zijn eigen ogen de Messias heeft gezien. Deze belofte komt uit. Simeon ziet de veertig dagen oude Jezus. Simeon beseft dat de belofte werkelijkheid is geworden. Hij zingt vervolgens een lofzang. Jozef en Maria treffen in de tempel ook een vrouw met de naam Anna. Anna is een voorbeeldige vrouw.

Wij zijn protestants. En toch, het is passend om overmorgen, zondag 2 februari, een gedeelte uit de Bijbel te lezen dat zich 40 dagen na Kerst afspeelt. Want een dag later, maandag 3 februari, is het 40 dagen geleden dat het Eerste Kerstdag was.

In Lukas 2:36-38 lezen we over een vrouw met de naam Anna. Maar over welke Anna hebben we het dan? Volgens de rooms-katholieke traditie droeg de moeder van Maria de naam Anna. Deze Anna zou dus de oma van Jezus zijn. Maar dat is een andere Anna dan waarover het gaat in Lukas 2. Wie is de Anna waarover we zojuist hebben gelezen?

Deze Anna wordt in de Nieuwe Bijbelvertaling Hanna genoemd. Maar in andere vertalingen wordt ze Anna genoemd, zonder H dus. Bijvoorbeeld in de vertaling waaruit wij in de kerk lezen, de Herziene Statenvertaling. En ik vermoed dat hier de meeste mensen haar onder de naam Anna zullen kennen. Daarom noem ik haar Anna. Dat neemt niet weg dat Hanna ook een goede weergave van haar naam is. De naam Anna betekent “genade”, maar daar schrijft Lukas niet over.

Jozef en Maria, ze dragen hun Kind Jezus op in de tempel. De wet van Mozes kende allerlei voorschriften. Zodra een vrouw een zoon mocht ontvangen, dan moest ze veertig dagen later naar de tempel gaan. Deze vrouw moest in de tempel een reinigingsoffer laten brengen. Dat offer moest in principe bestaan uit een lam en een duif. Maar wie geen lam kon betalen, die mocht twee duiven laten offeren. In plaats van een lam en een duif dus twee duiven. Jozef en Maria behoorden tot die laatste categorie. Ze lieten dus twee duiven offeren door de priester. Daarna was Maria weer rein verklaard. Jozef en Maria ontmoeten in de tempel de oudgedienden Simeon en Anna. Simeon en Anna zien uit naar de vertroosting en verlossing van Israël.

Simeon sterft daarna al snel. Maar Simeon kan dit leven in vrede verlaten. Want hij heeft in Jezus de verlossing voor de mensheid gezien. Simeon zou niet sterven voordat hij de Messias Jezus met zijn eigen ogen heeft kunnen zien. Zo is het dus ook gebeurd. Hij heeft nog voordat hij stierf, het Kindje Jezus gezien. Simeon wordt vervuld met de Heilige Geest. Hij zingt het uit dat Jezus een Licht is dat geopenbaard wordt aan de heidenen. Dit geeft aan dat elke nationaliteit mag delen in de verlossing in Jezus. Het verlossingswerk van Jezus is toereikend voor de gehele wereld.

Simeon en ook Anna behoren tot de kring van de mensen vol verwachting. En dan bedoel ik: verwachting op een goede manier. Simeon en Anna verwachten “verlossing”, namelijk “verlossing” van de zonden. Het woord “verlossing” werd ook gebruikt door de priester Zacharias. Zacharias, Simeon en Anna, alle drie verwachten zij deze verlossing in Jeruzalem. Jeruzalem is de hoofdstad van Israël. Het is de stad waar de tempel staat. Het beslissende moment van de verlossing heeft zich inderdaad bij Jeruzalem voltrokken. Want Jezus is bij Jeruzalem gestorven en opgestaan. En ook is de Heilige Geest tijdens het Pinksterfeest uitgestort in Jeruzalem. Anna spreekt over Jezus, en dat doet ze tot allen die vol verwachting wachten op de verlossing in Jeruzalem. De gelovigen in Israël verwachten Gods verlossende daad. Gods verlossende daad komt tot bloei in de komst van Jezus op aarde.

Lukas schrijft dat Anna een profetes is. Waarschijnlijk bedoelt Lukas hiermee dat Anna iemand is die veel kennis heeft van de Bijbel, en dat ze andere mensen onderwijs geeft vanuit de Bijbel. Anna is een dochter van Fanuël. Ze komt uit de stam Aser. Aser was één van de tien noordelijke stammen van Israël. Anna is al erg oud. Ze is hoogbejaard. Anna is maar 7 jaar getrouwd geweest. In het oude oosten vond men het normaal om al op 13^e of 14^e jarige leeftijd te trouwen. Als Anna dat ook gedaan heeft, dan zou ze met begin 20 al weduwe zijn geworden. Ze blijft de rest van haar leven weduwe.

En inmiddels is Anna al 84 jaar weduwe. Dat betekent dat ze dus nu waarschijnlijk zo’n 105 jaar oud is. Zij heeft dus sowieso niet lang meer te leven. En hoe oud bent u zelf? Hoe oud bent jij? Die vraag kun je gemakkelijk beantwoorden. Elke dag die we hier op aarde krijgen, is genadetijd. Dat is tijd om te leven tot Gods eer. De Bijbel leert het ons: ieder mens moet eenmaal sterven, en daarna volgt voor hem of haar het oordeel. Beste lezer, leer van Anna. Zij bereidt zich voor op het moment dat ze voor Gods rechterstoel moet verschijnen.

We lezen dat Anna altijd in de tempel is. En dat ze daar God dag en nacht dient door te vasten en te bidden. Dat Anna “de tempel nooit verliet”, moet je niet denken dat ze in de tempel sliep. En toch, het leven van Anna wordt wel bepaald door vrome godsdienst.

Anna is dag en nacht aan het bidden. Hierin dient zij God op een oprechte manier. Anna is daarin anders dan veel Farizeeën. Die Farizeeën vasten vaak en doen lange gebeden, maar zij dienen alleen zichzelf in hun eigen hoogmoed. Ze willen door andere mensen gezien worden. Zo van: kijk eens hoe goed ik ben. En dan met de nadruk op “ik”. Maar zo is Anna niet. Gemeente, bidden hoort ook ons leven te stempelen. Maar vasten, dat is niet verplicht voor ons. Vasten is dat je een langere periode weinig eet of dat je een periode helemaal niet eet. Maar bidden, dat hoort sowieso wel bij ons geloofsleven. Als het goed is, vragen wij elke dag de Heere om de leiding van Zijn Geest in ons leven. En als het goed is, danken wij God dagelijks voor alles wat Hij ons geeft.

Als ik de beschrijving over Anna op me laat inwerken, dan realiseer ik me dat zij een voorbeeldige vrouw is. Anna diende God door dag en nacht te vasten en te bidden. En ze ging blijkbaar graag naar de tempel. Uit dit gegeven mogen we wel een toepassing maken. Gaat u, ga jij en ga ik graag naar kerk? Als je het liefste elke zondag naar de kerk gaat, dan lijk je wel op Anna.

Maar het kan gebeuren dat je geloofsleven verflauwt. En dat je niet graag meer een kerkdienst bijwoont. Het is op z’n zachtst gezegd heel jammer als zoiets gebeurt. Het kan zijn dat er dingen in je leven gebeuren die je niet begrijpt. En dat je je dan gaat afvragen of God wel bestaat. Je zou dan kunnen denken: als God bestaat, dan had ik toch wel een beter leven gehad dan nu. Dat is een menselijke gedachte. Gelukkig weten we vanuit de Bijbel dat God onze moeiten ziet. De psalmist belijdt tot God, citaat uit Psalm 10:14:  “U aanschouwt de moeite en het verdriet, opdat men het in Uw hand geeft; op U verlaat de arme zich, U bent geweest een Helper van de wees.”

Ja, ik ben ervan overtuigd: de Heere weet wat het beste voor ons is. Ik weet zeker dat Anna dat ook zo beleefd heeft. De evangelist Lukas schrijft immers dat Anna elke dag God diende. En dat Anna hulde bracht aan God. De evangelist Lukas zal niet voor niets vermelden dat Anna al 84 jaar weduwe is.

Misschien zijn er wel lezers die hun man of die hun vrouw hebben verloren. Wat een intens verdriet geeft dat. Pasgeleden zag ik een filmpje waarin een dominee aan het woord kwam. Deze dominee is weduwnaar. Zijn vrouw is een paar jaar geleden overleden. Hij zei: “Vooral zondags, als ik die dag gepreekt heb, dan mis ik mijn vrouw in het bijzonder, en dan ervaar ik: mijn klankbord is weg. Ik kan de diensten waarin ik ben voorgegaan, niet meer bespreken met mijn vrouw.” Ja, veel weduwnaars en veel weduwen zullen ervaren dat hun klankbord weg is. Dat degene met wie ze lief en leed hebben gedeeld, dat die er niet meer is.

De evangelist Lukas vermeldt niet dat Anna verdrietig is om het overlijden van haar man. Maar ik vermoed dat ook Anna verdriet gehad heeft vanwege het overlijden van haar man. En toch: Anna blijft God dienen. En ze blijft de Heere loven. Zeker als je veel pijn hebt, dan kun je veel van Anna leren. Maar natuurlijk kan uiteindelijk iedereen wel van Anna leren. Anna bad dagelijks tot God.

Wij hebben de kracht van de Heilige Geest nodig om op God te blijven vertrouwen. De Heilige Geest wil Zijn kracht geven aan ons. Hij doet dat op het gebed. Als het onze zorg is dat we nog zo weinig op God vertrouwen, dan komt God ons tegemoet. De apostel Paulus schrijft aan de Filippenzen, citaat uit Filippenzen 4:6-7: “Wees in geen ding bezorgd, maar laat uw verlangens in alles, door bidden en smeken, met dankzegging bekend worden bij God; en de vrede van God zal uw harten en uw gedachten bewaken in Christus Jezus. De vrede van God gaat alle begrip te boven.”

Heb uw eigen welzijn op het oog. Maar heb niet minder het welzijn van uw medemensen op het oog. Natuurlijk kun je niet de gehele wereld op je nek nemen, maar toch: help de ander, daar waar dat mogelijk is. En breng andere mensen geen schade toe. Heb God lief boven alles en heb het welzijn van uw medemens op het oog. Dan laat u blijken dat u een volgeling van Jezus bent. Dan laat u blijken dat er Eén is Die werkelijk alle lof en eer waard is, en dat is de Heere God, want Zijn Zoon Jezus is de Zaligmaker.

Gods Zoon brengt ons in de eerste plaats vrede tussen God en ons. De apostel Paulus schrijft het in Romeinen 5, citaten uit de verzen 1, 6 en 8:

“Wij dan gerechtvaardigd uit het geloof, hebben vrede bij God door onze Heere Jezus Christus. Op het moment dat wij nog krachteloos waren, is Christus op de bestemde tijd voor goddelozen gestorven. God bevestigt Zijn liefde voor ons daarin dat Christus voor ons gestorven is toen wij nog zondaars waren.”

Ja, het bloed van Jezus Christus, dat bloed reinigt ons van alle zonde. Het bloed van Jezus Christus maakt u dus schoon van al uw fouten.

Daarmee bevestigt God Zijn liefde aan u, aan jou en aan mij. Je krijgt iets van Hem wat je niet had verdiend. Namelijk vergeving van je schuld. Als je dat beseft, dat de Heere God jou het allergrootste cadeau geeft, dan ga je de Heere God loven. Want de Heere God maakt je vrij van de macht van de zonde. En de Heere God schenkt jou het eeuwige leven. Dit wetend, dat geeft je moed om je pelgrimstocht hier op aarde voort te zetten. Neem daarin Anna als voorbeeld. Door God elke dag te dienen. Houd daarom elke dag de lofzang tot Gods eer gaande. In welke omstandigheden u zich dan ook bevindt. Want als u God blijft dienen, uw hele leven lang, dan gaat u als een gezegend mens door het leven. En dan laat u de mensen in uw omgeving blijken: bij God is verlossing. Deze verlossing houdt nooit op. De verlossing die God ons geeft, die verlossing biedt ons werkelijk alleen positief toekomstperspectief.

Machiel Lock, 31 januari 2025